Leidende gedachte

Zachte manuele therapie

Ik geef manuele therapie, d.w.z. ik gebruik mijn handen om de beweeglijkheid van je lichaam te verbeteren en pijn te verminderen of weg te nemen. Ik behandel op een zachte manier, forceer geen bewegingen en probeer geen pijn te doen. Ik streef ernaar om spieren te helpen in plaats van ze met een harde massage ‘af te straffen’. Als een spier gespannen of pijnlijk is, ligt de oorzaak bijna altijd ergens anders in het lichaam dan in de spier zelf. Als een zachte behandeling van een spier hem niet laat ontspannen, dan reageert de spier in de regel op een probleem op een andere plaats in het lichaam. Het met veel kracht wegmasseren van spierspanning leidt ertoe dat de symptomen later terugkomen of verergeren en kan zelfs nieuwe klachten tot gevolg hebben. Daarom probeer ik me altijd een voorstelling te maken van wat er achter de symptomen zit. Ik probeer in de eerste plaats de oorzaken te beïnvloeden, die ik achter de klachten vermoed. Vaak is de oorzaak dat een of ander deel van je lichaam zijn normale beweeglijkheid verloren heeft. Als gevolg hiervan moet de rest van het lichaam zich aanpassen, zodat het zwaarder belast wordt. In de loop der jaren heb ik vele manuele methoden geleerd om verschillende structuren in het lichaam te mobiliseren: van botten, spieren, fascie (vliezen) en littekens tot zenuwen en inwendige organen. De technieken die ik gebruik komen uit diverse soorten van massage, het Kalevala ledenzetten en de osteopathie.

Waarom zijn spieren pijnlijk en gespannen?

‘Travell & Simons’, Volume 1, Figure 6.2.

Er zijn vele mogelijke oorzaken, waarom spieren gespannen of pijnlijk kunnen zijn. De volgende komen het meest voor:

• De condities voor het functioneren van de spieren zijn ongunstiger geworden. Als er bijvoorbeeld een zenuw beklemd is, worden alle erdoor verzorgde spieren en gewrichtsbanden zwakker en gaan snel pijn doen. Als de circulatie van het weefselvocht belemmerd is, gaan de spieren pijn doen en worden ze vermoeid. Als de fascie die een spier omhult (het spiervlies) zich niet vrij van de aangrenzende weefsels kan bewegen, kan de spier niet normaal functioneren. Ook stress, ziekten en voeding hebben een effect op het welzijn van de spieren.
• De spieren proberen iets te beschermen. Als een beweging pijn veroorzaakt, spannen de spieren zich zo dat de beweging moeilijk of onmogelijk wordt. Als een beweging gevaar kan veroorzaken voor een anatomische structuur (bijvoorbeeld een zenuw), stoppen de spieren die beweging voordat hij (meer) schade toe kan brengen. De spieren doen dit zo behendig dat je het probleem in de te beschermen structuur niet eens opmerkt.
• De spieren reageren op een houdingsfout. Als het lichaam of een deel daarvan naar een kant helt, moeten spieren aan de andere kant deze helling tegengaan. Fouten in de houding ontwikkelen zich meestal over een lange tijd kunnen oorzaken hebben waarvan de masseur niet op de hoogte is of die hij niet eenvoudig kan beïnvloeden. Een daarvan is een slechte ergonomie, wat betekent dat de werkomgeving onvoldoende aan de mens is aangepast of dat de mens zich niet zo goed als mogelijk aan de werkomgeving heeft aangepast. Daarom lukt het zelden om houdingsfouten volledig te corrigeren, maar meestal is het wel mogelijk de door de houdingsfouten veroorzaakte belasting van het spierstelsel te verminderen.
• De symptomen zijn een projectie van een probleem op een andere plaats in het lichaam. Elk orgaan beïnvloedt via het zenuwstelsel specifieke spieren en gewrichtsbanden. Bijvoorbeeld een ‘frozen shoulder’ kan het gevolg zijn van een functionele stoornis van de lever of de maag. Problemen in spieren weerspiegelen zich in andere spieren via de fascie en via triggerpoints. Triggerpoints kunnen ontstaan door alle in dit hoofdstuk genoemde oorzaken.

Al deze voorbeelden maken duidelijk dat het belangrijk is de oorzaken van spierspanning te begrijpen, ze te behandelen als dat mogelijk is en er anders tenminste rekening mee te houden in de behandeling.